Suwalski Park Krajobrazowy

Suwalski Park Krajobrazowy jest najstarszym parkiem krajobrazowym w Polsce.  Obejmuje 4 rezerwaty. W jego centralnej części znajduje się 25 jezior. Na jego terenie znajduje się najgłębsze w Polsce jezioro Hańcza. Silnie przekształcona jest szata roślinna Parku. Najpiękniejszą atrakcją wodną jest dolina Czarnej Hańczy.
Podczas przemieszczania się rowerem możesz bez problemu zatrzymać się w każdym wybranym przez siebie miejscu żeby przyjrzeć się danemu obiektowi bądź poobcować z przyrodą i cieszyć się odkrywaniem nieznanych Ci dotąd zakątków Suwalszczyzny.

Atrakcje turystyczne w Suwalskim Parku Krajobrazowym, które warto zobaczyć:

JEZIORO JACZNO –  jezioro na Pojezierzu Suwalskim w gminie Wiżajny.
Wokół jeziora prowadzi siedmiokilometrowy szlak turystyczny. Trasa rozpoczyna się i kończy we wsi Smolniki. Po drodze można zatrzymać się i podziwiać widoki z punktów widokowych ”U Pana Tadeusza” i punkt widokowy za wsią Smolniki z widokiem na jezioro Jaczno. Ze szlaku można podziwiać krajobrazy Suwalskiego Parku Krajobrazowego, znane ze scen filmów m.in. „Pan Tadeusz”.

GÓRA CISOWA – suwalska tzw. „ Fudżijama”.  Góra ma wysokość 256 metrów i jest to morenowe wzniesienie w części wschodniej Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Niegdyś rosło tam ogromne drzewo zwane cisem, stąd też nazwa Góra Cisowa.  Górę Cisową  otaczają cztery jeziora. Jest to punkt widokowy z panoramą na zagłębienie Szeszupy.  Panorama, która rozpościera się ze szczytu Góry Cisowej jest jedną z najpiękniejszych i najciekawszych na Suwalszczyźnie. Widać stąd nawet kilkanaście jezior. Podziwiając panoramę można zobaczyć w kierunku północno – zachodnim jeziora: Udziejek, Gubin i Okrągłe, wieś Udziejek oraz kompleks zalesionych wzgórz, w kierunku północno – wschodnim widoczna jest leżąca u stóp góry wieś Gulbieniszki, jezioro Sumowo i leśne wzgórza ciągnące się aż po Rutkę Tartak, w kierunku południowo-wschodnim malownicze, bezleśne wzgórza morenowe.
Warto wspomnieć, że na szczycie góry znajduje się krzyż oraz tablica upamiętniająca pielgrzymkę Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski.

SMOLNIKISmolniki to osada wiejska, która jest położona nieopodal granicy z Litwą, należy do Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Z wieży widokowej można podziwiać krajobraz trzech jezior kleszczowieckich: Perty, Kojle, Purwin oraz górę Cisową. To miejsce w sezonie jest oblegane przez turystów, w kiosku można kupić pamiątki z Suwalszczyzny. Zachwycające piękno krajobrazu można podziwiać w punkcie widokowym “U Pana Tadeusza” z widoczną panoramą na Suwalski Park Krajobrazowy oraz za wsią Smolniki w stronę miejscowości Hańcza (z tego punktu jest przepiękny widok na Jezioro Jaczno.)

GÓRA ZAMKOWA – wzniesienie o wysokości 228,1 m. n.p.m., z którego rozpościera się widok na cztery jeziora: Szurpiły, Jeglówek, Jegluweczek i Kluczysko. Na zboczach góry można dostrzec zarysy trzech pierścieni wałów obronnych warownego rodu Jaćwingów. Kiedyś na tej górze składano ofiary z ludzi. Góra Zamkowa to niezwykle ciche, urokliwe i romantyczne miejsce. Góra Zamkowa stanowi naturalny punkt widokowy na zespół jezior Szurpilskich.

REZERWAT RUTKA Z PLATFORMĄ WIDOKOWĄ – Rezerwat „Rutka” to unikalne w skali krajowej głazowisko, jezioro wytopiskowe oraz kompleks wzgórz morenowych. Głazy (granity i gnejsy) rozrzucone są na przestrzeni 0.5 km. kw., naniesione zostały przez lodowiec skandynawski. Są one charakterystycznymi elementami polodowcowego krajobrazu Suwalszczyzny Kamienie leżą niemal w całości na powierzchni gruntu. Rezerwat „Rutka’ jest b. rzadko spotykany pod względem krajobrazowym. Przy  głazowisku  ustawiona została platforma widokowa, skąd rozciąga się przepiękny widok na panoramę Szeszupy. Można obserwować z tamtą  wzniesienia. Krajobraz uatrakcyjnia zlokalizowane we wgłębieniu jezioro Linówek. W jeziorze występuje rak szlachetny. W obrębie jeziora rośnie 357 gatunków roślin pod ochroną i nie tylko.

JEZIORO HAŃCZA –  to najgłębsze jezioro w Polsce.  Głębokość Hańczy wynosi 108,5 m, jest jeziorem polodowcowym, rynnowym.
Przez jezioro przepływa rzeka Czarna Hańcza. Hańcza ma podłoże piaszczysto-żwirowe, jest to jezioro czyste i przejrzyste, temperatura wody ze względu na swoją głębokość jest niższa niż w innych jeziorach Suwalszczyzny.  Dno i brzegi jeziora są otoczone licznymi głazami narzutowymi, największy z nich, czyli tzw. kamień graniczny, leży na odcinku Stara Hańcza – Błaskowizna.   Można do niego trafić spacerując wschodnim szlakiem wzdłuż jeziora Hańcza(pieszy szlak niebieski), z Bachanowa do Starej Hańczy.
W wielu miejscach można podziwiać wspaniałą panoramę największego jeziora np. na platformie widokowej na Górze Leszczynowej czy we wsi Mierkinie.
Jezioro Hańcza jest wspaniałym miejscem do nurkowania, dno jeziora jest specyficzne, mnóstwo tutaj rowów, dołów, górek i stromych wąwozów. Wiele baz nurkowych ze sprzętem znajduje się we wsi Błaskowizna. Tu płetwonurkowie zaczynają swoją podwodną przygodę.
W Błaskowiźnie nad jeziorem Hańcza jest ogólnodostępna plaża z długim pomostem. Inna ogólnodostępna plaża znajduję się w Starej Hańczy.
Na jeziorze Hańcza można również wędkować. Z ryb żyjących w Hańczy warto wymienić: węgorza, stynkę, sielawę, sieję, szczupaka oraz należące do rzadkości: troć jeziorową, strzeblę potokową, głowacza białogłowego i głowacza pręgopłetwego – gatunki spotykane tylko w Hańczy.

STARA HAŃCZA –  mieści się tam park dworski i ruiny tego dworu.
Jest to dawna posiadłość szlachecka, jej pozostałości. Dwór jest usytuowany na wzniesieniu, dzięki czemu widać panoramę jeziora Hańcza, w dniu dzisiejszym możemy zauważyć tylko stare podpiwniczenie oraz pomnik przyrody z aleją z licznych drzew lipowych.

GÓRA LESZCZYNOWA – znajduje się we wsi Przełomka, jest obficie zalesiona, to strome urwisko przy samym jeziorze Hańcza. Jest to jedno z najwyższych wzniesień Suwalskiego Parku Krajobrazowego 272 m n. p. m. Punkt widokowy Góry Leszczynowej mieści się nad Jeziorem Hańcza.
Na szczycie góry znajduję się punkt widokowy, z którego dokładnie widać przeźroczystą taflę jeziora Hańcza.

MOLENNA STAROOBRZĘDOWCÓW W WODZIŁKACH – jest to drewniana świątynia staroobrzędowców, którzy są potomkami Rosjan, należą do odłamu rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, powstałego po reformach patriarchy Nikona.
Jest to cerkiew staroprawosławna, jej wnętrze różni się od wnętrza prawosławnej cerkwi. Jest godna odwiedzenia, tamtejsze tereny zamieszkują nadal staroobrzędowcy, którzy emigrowali na Suwalszczyznę, są nazywani obrońcami starej wiary. W Suwałkach świątynia starowierców jest uczęszczana przez wyznawców tej wiary i w Gabowych Grądach również.

GŁAZOWISKO BACHANOWO I ŁOPUCHOWO – obejmuje obszar, który ukształtował się przez lądolód skandynawski, dlatego na jego obszarze leżą ogromne głazy. Utworzone są tutaj dwa rezerwaty, które są okazem, dzięki tym niepowtarzalnym głazowiskom.

TURTUL – w tej miejscowości mieściła się dawna osada młyńska, jest usytuowana na jednym z pagórków ozu turtulskiego. Z tamtą jest widok na staw tur tulski oraz spiętrzenia wód Czarnej Hańczy powstałego na potrzeby dawniej czynnego tutaj młyna wodnego.
Izba Pamięci Jaćwieskiej – izba powstała w 2014 roku, aby bardziej uwidocznić historię zamieszkującego w dawnych czasach plemienia.
Znajdują się tam repliki znalezionych w tamtejszych okolicach eksponatów, tablice opisujące historię tych terenów, historię Jaćwingów oraz z tych tablic można dowiedzieć się dużo ciekawostek archeologicznych, znajduję się tam również makieta fragment Góry Cisowej.

SKANSEN GOŚCINIEC DRUMLIN W UDZIEJKU – znajduje się on bezpośrednio w centrum Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Jest to zagroda wiejska charakterystyczna dla XIX wieku na terenie Suwalszczyzny. Skansen robi wrażenie poprzez zachowanie detali, dachu z wiórów, elementów z gliny. Mieści się tam również stajnia. Jest to okazały obiekt, do którego po drodze warto zajechać i zajrzeć do jego wnętrza.

PARK LINOWY – TWIERDZA JAĆWINGÓW W UDZIEJKU – twierdza Jaćwingów to miejsce do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu. Nad brzegiem jeziora mieści się park linowy, składający się z czterech tras, każdy z nich ma inny stopień trudności, jest to także atrakcja przeznaczona dla młodszych turystów. Jest to atrakcyjna i nowoczesna forma spędzania czasu w sposób szczególnie aktywny i dla odważnych.

MŁYN WODNY UDZIEJKU – młyn znajduje się we wschodniej części Suwalskiego Parku Krajobrazowego, około 400 m w prawo od drogi powiatowej Gulbieniszki – Udziejek, za Górą Cisową.  Młyn stoi we wsi Udziejek, nad rzeką Szeszupą.
Młyn wybudowano na przełomie XIX i XX w. Właścicielami młyna przed II wojną światową byli przybysze z Niemiec. Historia o młynie w Udziejku jest bardzo ciekawa i warto się z nią zapoznać. Po wojnie młyn został porzucony, majątek zaś przejął Skarb Państwa. Następnie młyn został przekazany w ręce inwalidy wojennego Franciszka Przełomca.  Jest to jeden z nielicznym młynów wodnych zachowanych na Suwalszczyźnie, dzięki temu stanowi bardzo cenny przykład wiejskiego budownictwa.

SZLAKI PIESZE I ROWEROWE PO SUWALSKIM PARKU KRAJOBRAZOWYM – widoki, w których można się zakochać. Kto tu raz przyjedzie, z pewnością będzie wracał i tęsknił. Polecamy zwiedzanie Suwalskiego Parku Krajobrazowego na rowerze. Trasy są świetnie oznakowane, przebiegające w większości po szutrowych, utwardzonych drogach. Na trasach jest spokojnie i nie ma dużego ruchu rowerzystów.  Krajobraz jest niezwykle urozmaicony, pagórkowaty  i nie pod każdą górkę da się wjechać.  Ze szlaków pieszych polecamy ścieżkę poznawczą z Turtula do Bachanowa nad Jeziorem Hańcza (ok. 3km) oraz szlak niebieski pieszy od Starej Hańczy wzdłuż wschodniego brzegu jeziora do wsi Błaskowizna (na szlaku jest duży głaz – centrum Jeziora Hańcza).

SPŁYW KAJAKOWY SZESZUPĄ – spływ kajakowy rzeką w Suwalskim Parku Krajobrazowym